“Qua khảo sát thực tế các huyện thành phố cho thấy, năm nay các địa phương đã đưa ra nhiều hình thức tổ chức phát động cuộc thi phong phú, đa dạng. Hầu hết các trường đã triển khai cuộc thi theo kế hoạch của Ban Tổ chức, đội ngũ giáo viên hướng dẫn của các trường thường xuyên gợi ý để định hướng cho các em hình thành ý tưởng”. Đó là nhận định của Ban Tổ Chức cuộc thi cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Bến Tre năm 2019.

Những chiếc nón tận dụng từ vỏ hộp sữa và bao mì tôm. (Ảnh: Trúc Giang)

Cuộc thi năm nay các địa phương, đơn vị đã tập trung chỉ đạo tổ chức phát động sâu rộng trong đoàn viên, đội viên, học sinh. Đa số các trường đều có những hình thức động viên, cổ vũ và tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh tham gia như: tổ chức các câu lạc bộ: sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng, nghiên cứu khoa học kỹ thuật, ngân hàng ý tưởng. Đây là giải pháp để thu hút nhiều học sinh tham gia. Một số trường đã phát động cuộc thi và chuẩn bị ý tưởng ngay từ đầu năm học, giao cho các tổ giáo viên chuyên môn hướng dẫn hoàn thiện ý tưởng cho các em,  từ đó chọn ra những ý tưởng phù hợp để hướng dẫn các em phát triển thành sản phẩm dự thi. Ngoài ra, các trường còn chọn những giáo viên có kinh nghiệm của trường để theo dõi tư vấn cho các em hình thành ý tưởng và làm sản phẩm dự thi.

Cuộc thi tại cấp huyện, thành phố đã đạt kết quả như sau: toàn tỉnh đã có 3.054 sản phẩm dự thi, so với năm 2018 tăng 151,56%, trong đó: huyện Châu Thành có 764 sản phẩm, Mỏ Cày Nam có 664 sản phẩm, Bình Đại có 484 sản phẩm, Giồng Trôm có 374 sản phẩm, Mỏ Cày Bắc có 222 sản phẩm, Ba Tri có 206 sản phẩm, Chợ Lách có 130 sản phẩm, Thạnh Phú 103 sản phẩm và Thành phố Bến Tre có 107 sản phẩm. Hầu hết các cấp học sản phẩm dự thi đều tăng so với năm 2018.

Cấp trung học phổ thông có 103 sản phẩm chiếm tỷ lệ 3,37% tổng sản phẩm dự thi, so với năm 2018 tăng 60,93%. Cấp trung học cơ sở có 1.081 sản phẩm chiếm tỷ lệ 35,39% tổng sản phẩm dự thi so với năm 2018 tăng 138,63%. Cấp tiểu học có 1.859 sản phẩm chiếm tỷ lệ 60,87% tổng sản phẩm dự thi so với năm 2018 tăng 166,71%.

Các loại nón, cặp làm từ vỏ hộp sửa. (Ảnh: VPLHH)

Những sản phẩm tận dụng từ đồ hộp, xơ dừa, chai thủy tinh. (Ảnh: Trúc Giang)

Về lĩnh vực dự thi: phần mềm tin học có 61 sản phẩm (chiếm tỷ lệ 1,99%) tổng sản phẩm dự thi so với năm 2018 giảm 4,68%. Đồ dùng học tập có 554 sản phẩm (chiếm tỷ lệ 18,14%), so với năm 2018 tăng 177,55 %. Các dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em có 1.073 sản phẩm, chiếm tỷ lệ 35,13%, so với năm 2018 tăng 68,44%. Sản phẩm thân thiện với môi trường có 871 sản phẩm (chiếm tỷ lệ 18,51%) tổng sản phẩm dự thi, so với năm 2018 tăng 421,55%. Các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế có 251 Sản phẩm (chiếm tỷ lệ 8,21%) tổng sản phẩm dự thi, so với năm 2018 tăng 37,91% .

Từ kết quả cuộc thi cấp huyện, Ban Tổ chức đã chọn gởi về dự thi vòng tỉnh là 187 sản phẩm so với năm 2018 tăng 15,43% gồm: phần mềm tin học có 16 sản phẩm (chiếm tỷ lệ 8,55%) tổng sản phẩm dự thi vòng tỉnh so với năm 2018 giảm 11,1% (16/18). Đồ dùng học tập có 26 sản phẩm (chiếm tỷ lệ 13,90%) tổng sản phẩm dự thi vòng tỉnh so với năm 2018 tăng 23,80%. Các dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em có 72 sản phẩm (chiếm tỷ lệ 38,5%) tổng sản phẩm dự thi vòng tỉnh, so với năm 2018 tăng 56,52%.

Tranh làm từ mụn dừa (Ảnh: VPLHH).

Sản phẩm thân thiện với môi trường có 50 sản phẩm chiếm tỷ lệ 26,73% tổng sản phẩm dự thi vòng tỉnh so với năm 2018 tăng  28,20% (50/39). Các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế có 23 sản phẩm chiếm tỷ lệ 12,29% tổng sản phẩm dự thi vòng tỉnh so với năm 2018 giảm 39,47% (23/38).

Theo nhận xét của ông Nguyễn Huy Phục - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bến Tre: “Ban Tổ chức cuộc thi cấp tỉnh, huyện, thành phố đã phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, phát huy tốt tinh thần trách nhiệm trong triển khai thực hiện cuộc thi đúng kế hoạch đã đề ra; Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh; phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, thành phố làm tốt chức năng thường trực chủ động kết hợp với các cơ quan hữu quan triển khai hướng dẫn Đoàn viên thanh niên, đội viên và học sinh tích cực hưởng ứng tham gia cuộc thi”.

Trong mùa thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Bến Tre năm nay, các trường đều có sản phẩm dự thi tăng hơn so với các năm trước, đó là: Châu Thành có 43/43 trường và Trung tâm, Mỏ Cày Bắc có 33/33, Mỏ Cày Nam 38/43, Thành phố Bến Tre 24/27, Chợ Lách 24/29, Ba Tri 51/56, Thạnh Phú 38/42, Giồng Trôm 44/47, Bình Đại 40/43 trường và trung tâm.

Về nội dung, nhiều học sinh đã ứng dụng các môn học trong nhà trường làm sản phẩm dự thi, phục vụ tốt cho phương pháp giáo dục trực quan như: Bộ thí nghiệm minh họa tương tác từ; Game học tập, Game tìm hiểu danh nhân văn hóa thế giới, Sách dạy kỹ năng sống cho học sinh lớp 1, Bộ tranh lịch sử không gian ba chiều, Lược đồ “Hành trình về địa chỉ đỏ” tỉnh Bến Tre, Thế giới Bọ Rùa, Mô hình vườn động vật… Có một số sản phẩm các em khai thác từ chất liệu bản địa để làm sản phẩm như: tranh làm từ mụn dừa; đèn đa năng bằng dừa. Một số sản phẩm như: thiết bị hỗ trợ cho người lái xe mô tô khi bị tai nạn hoặc bị cướp, thiết bị nhắc người chạy xe số quên đá chống, mô hình thiết bị báo động nước dâng, dây nịt Handmade, dép quê em… đều có những ý tưởng sáng tạo.

Ông Nguyễn Hữu Thọ - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy trao thưởng cho các tác giả đạt giải Ba. (Ảnh: VPLHH)

Ban Tổ chức đã trao 03 giải nhì, 08 giải ba, 31 giải khuyến khích và 12 giải phong trào cho 03 ban tổ chức huyện và 09 trường. Đồng thời, Ban tổ chức cấp tỉnh đã chọn 04 sản phẩm xuất sắc gửi dự thi vòng toàn quốc gồm: thiết bị hỗ trợ cho người lái xe mô tô khi bị tai nạn hoặc bị cướp; Bộ thí nghiệm minh họa tương tác từ, thiết bị nhắc người chạy xe số quên đá chống, chuông điện thông minh.

Ông Nguyễn Quốc Bảo - Chủ tịch Liên hiệp Hội phân tích ưu - khuyết điểm của các sản phẩm. (Ảnh: Trúc Giang)

Nhận xét về kết quả của cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Bến Tre năm 2019. Ông Nguyễn Quốc Bảo - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bến Tre đã cho rằng: “Phong trào thi đua sáng tạo trong thanh thiếu niên ngày càng phát triển ra diện rộng: sản phẩm dự thi tăng 18 lần, 92% số trường có sản phẩm dự thi, tỉ lệ học sinh cấp trung học cơ sở và tiểu học đều tăng. Qua cuộc thi này đã thể hiện rõ nét sự nỗ lực tìm cái mới, sáng tạo trong tìm đề tài và thiết kế sản phẩm. Cuộc thi này đã có sự phối hợp tốt giữa Ban Giám hiệu, giáo viên, học sinh và phụ huynh để xây dựng đề tài. Tuy nhiên, mặt hạn chế của cuộc thi năm nay là: tinh thần tự lực của học sinh trong thực hiện sản phẩm chưa cao, nhiều sản phẩm không có tính mới, tính sáng tạo, 5 năm qua, tỉnh chưa có sản phẩm đoạt giải nhất”.

Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Bến Tre năm 2020 cũng sẽ bao gồm 05 lĩnh vực: đồ dùng dành cho học tập, phần mềm tin học, sản phẩm thân thiện với môi trường, các dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em, các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

Ban Tổ chức yêu cầu các trường học nên rút kinh nghiệm từ việc tổ chức phát động cuộc thi trong những năm qua mà định hướng các em tìm ra những ý tưởng mới để có nhiều sản phẩm có tính sáng tạo, khắc phục tình trạng sao chép trên mạng, sau chép những sản phẩm đã dự thi của các năm trước./.

Bài, ảnh: Trúc Giang