Với sự phát triển của y học, Bệnh lao đã không còn là bệnh nan y và tỷ lệ điều trị khỏi bệnh hoàn toàn đạt trên 90%. Tuy nhiên, để có thể đạt mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2035 mà WHO đã đặt ra là một thách thức lớn. Trong đó Lao kháng thuốc, tiền siêu kháng thuốc, siêu kháng chính là những rào cản cho chiến lược này. Dưới đây là phản ánh thực tế này.  

Mặc dù hiện nay chúng ta đã có nhiều phương tiện hiện đại để chẩn đoán sớm bệnh lao và có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên với mức độ lây lan và tử vong do bệnh lao gây ra, Lao hiện vẫn là căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hàng đầu. Đặc biệt là vấn đề lao kháng thuốc. Năm 2023, Việt Nam có hơn 170.000 người mắc lao và khoảng 13.000 người tử vong do lao, cao hơn số người tử vong vì tai nạn giao thông. Trong đó lao đa kháng thuốc ước tính chiếm 4,5% trong nhóm bệnh nhân lao mới và 15% trong nhóm đã từng điều trị. Nguy hiểm hơn là tỷ lệ kháng thuốc ở bệnh nhân lao đang gia tăng, thậm chí xuất hiện các ca tiền siêu kháng thuốc, siêu kháng thuốc. Điều trị lao kháng thuốc đặt ra nhiều thách thức và khó khăn, đặc biệt là do tác dụng phụ của các loại thuốc và thời gian điều trị kéo dài. Điều này là nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ chữa khỏi lao kháng thuốc thấp hơn so với lao thông thường, thường chỉ đạt khoảng trên 75% so với trên 90% ở lao không kháng thuốc. Theo Giám đốc Bệnh viện Lao và bệnh phổi, BS Phạm Thanh Bình, tình hình lao kháng thuốc ở Bến Tre hiện nay đang gặp phải những thách thức nghiêm trọng. Với việc phát hiện khoảng 35-40 trường hợp lao kháng thuốc, không chỉ ở những bệnh nhân đang điều trị mà còn ở những trường hợp mới. Điều này cho thấy mầm bệnh lao kháng thuốc đã lưu hành trong cộng đồng. Nguy hiểm hơn là trong những năm gần đây, Bến Tre ghi nhận trung bình từ 4 đến 5 ca tiền siêu kháng mỗi năm. Khi mắc phải các thể lao này, người bệnh đối mặt với nguy cơ điều trị thất bại cao hơn. Họ phải sử dụng nhiều loại thuốc hơn, chịu nhiều tác dụng phụ hơn, thời gian điều trị kéo dài, và nguy cơ tử vong tăng cao. Lao kháng thuốc và tiền siêu kháng không chỉ đe dọa tính mạng của người bệnh mà còn có thể lan rộng trong cộng đồng; mỗi ca bệnh phát hiện và không điều trị kịp thời có thể lây sang 10-15 người khác. Đây là lý do vì sao, suốt hơn một thế kỷ qua, dù đã có sẵn thuốc đặc trị cho lao, việc kiểm soát và chữa trị bệnh vẫn đầy thách thức.

Trong những năm gần đây, Bến Tre ghi nhận trung bình từ 4 đến 5 ca tiền siêu kháng mỗi năm. Khi mắc phải các thể lao này, người bệnh đối mặt với nguy cơ điều trị thất bại cao hơn. Họ phải sử dụng nhiều loại thuốc hơn, chịu nhiều tác dụng phụ hơn, thời gian điều trị kéo dài, và nguy cơ tử vong tăng cao. Lao kháng thuốc và tiền siêu kháng không chỉ đe dọa tính mạng của người bệnh mà còn có thể lan rộng trong cộng đồng; mỗi ca bệnh phát hiện và không điều trị kịp thời có thể lây sang 10-15 người khác. Đây là lý do vì sao, suốt hơn một thế kỷ qua, dù đã có sẵn thuốc đặc trị cho lao, việc kiểm soát và chữa trị bệnh vẫn đầy thách thức.

Để ngăn chặn sự lan rộng của lao kháng thuốc, việc phát hiện sớm bệnh lao và điều trị đúng phương pháp, đúng liều lượng là cực kỳ quan trọng. Vì thế để đảm bảo sức khỏe của bản thân và cộng đồng, Giám đốc Bệnh viện Lao và bệnh phổi, BS Phạm Thanh Bình đã khuyến cáo mọi người nên thường xuyên thăm khám định kỳ và chú ý đến các dấu hiệu nghi ngờ về lao. Người dân khi có triệu chứng nghi Lao như: ho kéo dài trên 2 tuần (Ho khan, ho có đờm, ho ra máu), người bệnh có sốt nhẹ về chiều, ăn uống kém, cơ thể gày sụt cân, mệt mỏi, ra mồ hôi “trộm” ban đêm, đau ngực, đôi khi có khó thở… cần đi khám, xét nghiệm đờm, chụp Xquang phổi để phát hiện bệnh Lao. Khi bị bệnh Lao phải điều trị càng sớm càng tốt, tránh lây lan cho những người trong gia đình và người xung quanh. Người bệnh Lao không được khạc nhổ bừa bãi, tốt nhất đeo khẩu trang liên tục trong 2 tháng đầu điều trị. Nhà cửa cần thoáng mát, sạch sẽ. Cần phơi chăn, chiếu, vật dụng của bệnh nhân Lao ra nắng mỗi ngày. Đồng thời, người bệnh cần có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, thường xuyên luyện tập thể dục để tăng cường sức khỏe. Đối với những người bị bệnh tiểu đường, suy dinh dưỡng, người có HIV… rất dễ bị bệnh Lao, do đó phải thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh Lao. Tất cả trẻ em đều phải tiêm phòng vắc-xin ngừa lao 24 giờ đầu sau sinh nhằm ngăn ngừa các bệnh Lao cấp tính (Lao kê, Lao màng não). Bên cạnh đó, mỗi người cần hiểu về các phương pháp phòng bệnh và không nên mặc cảm hoặc kỳ thị bệnh nhân Lao để Chương trình chống lao ngày càng hiệu quả, tiến tới mục tiêu vì Việt nam không còn bệnh Lao vào năm 2035.