Bến Tre có nhiều lò làm bánh lá dừa nhưng hương vị không giống nhau, có một chàng trai tạo nên công thức chuẩn, làm bánh ngon, đưa bánh đi tiêu thụ nhiều miền đất nước và quốc gia hải ngoại.

Chàng trai đó là Nguyễn Hữu Đức, 24 tuổi, sinh viên năm cuối khoa văn hóa học, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Tp. HCM. Nhà anh là lò bánh Tài Đức ở gần cầu Rạch Miễu, trạm dừng chân Sáu Nhỏ 1, quốc lộ 60, ấp Thanh Hựu, xã Tam Phước, Châu Thành. Gia đình Đức sinh sống với nghề bán các loại bánh quê lấy từ các lò bánh gần nhà, trong đó có bánh lá dừa.

Anh Nguyễn Hữu Đức

Năm đầu đại học, anh thường mang bánh dừa lên trường bán cho các bạn sinh viên, kiếm thêm chút tiền trang trải việc học. Khi đại dịch Covid-19 bùng phát, giãn cách xã hội, Đức ở nhà bán bánh lá dừa qua online, nhận thấy bánh lá dừa bán chạy, anh nảy sinh ý tưởng tạo nên công thức chuẩn, khởi nghiệp làm bánh lá dừa ngon hơn.

Công thức chuẩn    

Đức đến nhiều lò bánh lá dừa trong tỉnh, rồi ở Vĩnh Long, Cần Thơ... học hỏi công thức làm bánh. Nguyên liệu làm bánh lá dừa lò nào cũng giống nhau: nếp, dừa, chuối, đậu đen, đậu xanh nhưng hương vị mỗi lò đều khác nhau. Từ chuyến “thực tế” này, Đức hiểu để có bánh lá dừa ngon đặc trưng, nguyên liệu làm bánh phải chất lượng, anh chọn nếp sáp, nếp Thái dẻo.

Với tiêu chuẩn nếp như vậy nhưng chất lượng bánh lá dừa của Đức lúc đầu chưa được như ý. Lượng nếp và nhân chưa đồng đều. Bánh chuối có khi bị chát, bánh đậu đen có hạt sượng, bị trả về. Từ chất lượng bánh chưa đạt, anh điều chỉnh các nguyên liệu còn lại: dừa phải là dừa Bến Tre mới có độ béo như ý. Đậu đen phải nấu hai lần đảm bảo không còn hạt sống, sượng. Với chuối, phải là chuối xiêm đen trồng ở Bến Tre, không chọn chuối xiêm ở các tỉnh khác dù giá rẻ hơn nhiều nhưng khi nấu chín, hay có vị chát.

Bánh lá dừa của lò Tài Đức

Sau khi chọn lại các nguyên liệu làm bánh lá dừa, anh lấy ý kiến các khách hàng, họ nói là vừa miệng, ngon, có hương vị đặc trưng Bến Tre, anh mới bằng lòng với công thức làm bánh của mình. Tính ra, hơn 1 năm, Đức mới hoàn chỉnh công thức làm bánh lá dừa của mình. Tuy nhiên, anh vẫn hay thăm dò ý kiến của khách hàng để nâng chất lượng ngày một ngon hơn. Trong làm bánh lá dừa, Đức có mối hàng cung cấp nguyên liệu từ nếp, dừa, chuối, đậu đến lá dừa nước non (lá tàu bắp) dùng quấn nòng làm bánh. Tại lò, Đức có người mợ “gác cửa” khi nhập nguyên liệu làm bánh, phải rặt chuẩn. Đức nói.

Qui trình làm bánh, phần lớn công đoạn qui mô công nghệ máy móc: máy mài dừa, máy trộn nếp, đậu, nấu lò điện... Lợi thế nấu bằng lò điện qui trình chuẩn hơn, mỗi lần nấu ra 2000 chiếc bánh, chín đều, trong khi nấu củi, số lượng chỉ 500-600 bánh trong 1 lần nấu, nếu nấu nhiều hơn, bánh không chín đều. Làm bánh lá dừa chỉ khâu gói bánh là thủ công với những thợ lành nghề, khéo tay, chiếc nòng lá dừa, đẹp, kín, khi nấu nếp không tràn ra ngoài. Thợ làm bánh ở lò Tài Đức là những cô chú làm nghề lâu năm, có người vào nghề gói bánh từ năm 15 tuổi nay đã 50-60 tuổi, có đôi bàn tay khéo léo làm nên những chiếc bánh đẹp đều nhau.

Thợ làm bánh đều là người cao tuổi, khéo tay

Đưa bánh đi xa 

Làm được bánh lá dừa có hương vị đặc trưng Bến Tre, Đức chào hàng ở các trạm dừng chân, giới thiệu bánh lá dừa “nhà làm” trên mạng online, một số nơi lấy bán thử, một số yêu cầu gởi mẫu ăn thử, ngon, đặt hàng, một số công ty xuất khẩu qua mạng online tìm đến thử bánh, ok liền và đặt mua hàng với số lượng lớn. Ngoài bánh bán, Đức còn đem bánh tặng cho người dân Bến Tre trong giãn cách xã hội bởi dịch Covid-19, tặng trẻ em ở Hà Giang trong chuyến anh du lịch nơi này.

Ngày nay, bánh lá dừa của Đức được tiêu thụ khắp các tỉnh miền Tây, miền Đông Nam bộ, anh gởi bánh theo xe đò trong ngày cho khách hàng ở các chợ và điểm dừng chân. Ở miền Bắc, anh có đại lý ở Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, phân phối các tỉnh thành phía Bắc. Bánh lá dừa của Đức còn được các công ty xuất khẩu mua xuất sang các nước như: Singapore, Đài Loan, Malaysia, Hàn Quốc, Mỹ. Ngoài ra, Đức đang chào hàng bánh lá dừa “nhà làm” ở các cửa khẩu Việt Nam với Trung Quốc.

Đức tặng bánh lá dừa cho trẻ em ở Hà Giang

Với bánh xuất ngoại, có hai dạng khách hàng là khách Việt kiều mua hàng xách tay về cho người thân ở hải ngoại ghiền bánh lá dừa của quê hương. Dạng khách mua số lượng nhiều là các công ty xuất khẩu qua tàu biển. Bánh xuất khẩu được bán trong các siêu thị người Việt ở nước ngoài. Bánh trước khi xuất ngoại đều được qua kiểm nghiệm an toàn thực phẩm.

Ở môi trường tự nhiên bánh lá dừa bảo quản được 3 ngày. Để chiếc bánh lá dừa đi xa, giữ được chất lượng, bánh sau khi nấu chín được vớt ra, treo lên cho rỏ nước, để nguội đưa vào cấp đông, khi xuất ngoại để trong môi trường lạnh, bánh cấp đông xuất khẩu đi tàu biển đến các quốc gia thường từ một đến một tháng rưỡi, khi dùng hấp nóng, chất lượng còn 90%.

Thường ngày, lò bánh của Đức cho ra 10.000 chiếc, ngày rằm, lễ, chủ nhật từ 10.000-15.000 chiếc. Các công ty tàu biển đặt hàng xuất khẩu thường: 25.000 chiếc, mỗi tháng xuất 2 lần. Vào mỗi dịp có hợp đồng xuất khẩu, ngày rằm, lễ, tết, lò bánh làm sáng đêm, rộn rã tiếng nói, cười của các cô, chú, thợ làm bánh.

Chịu khó học hỏi, nghiên cứu nguyên liệu, nâng cao chất lượng bánh lá dừa, Đức đã khởi nghiệp thành công làm nên chiếc bánh lá dừa vừa miệng, đưa bánh lá dừa hương vị Bến Tre đến nhiều vùng miền đất nước.

Đức thích làm bánh lá dừa vì đây là loại bánh chay, không sử dụng nguyên liệu động vật, nghề chọn mình, chứ mình không chọn nghề. Học xong đại học, dù làm việc ở lĩnh vực nào khác, Đức vẫn tiếp tục điều hành việc sản xuất và bán bánh lá dừa. Đức bộc bạch.

Chúng tôi gặp chị Nguyễn Thị Dung ở phường 6, Tp. Mỹ Tho (Tiền Giang) đang mua bánh lá dừa ở trạm dừng chân Sáu Nhỏ, được chị bộc bạch: “Tôi thường sang thăm con gái ở Tp. Bến Tre, mỗi lần đi về hay mua bánh lá dừa làm quà. Trước đây, mua ở nhiều điểm dừng chân, nay chọn bánh lá dừa của lò Tài Đức, vì bánh ở đây ngon, dẻo thơm.

Sản xuất kinh doanh bánh lá dừa, Đức không chỉ tạo nên lợi nhuận lớn mà còn tạo việc làm thu nhập khá, thường xuyên cho 15 lao động cao tuổi ở địa phương.