Nhân Ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3)

Trên tất cả các lĩnh vực như chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học, thể dục thể thao..., những người phụ nữ đã chứng minh năng lực của mình không thua kém những người đàn ông.

Nữ văn sĩ đầu tiên đoạt giải Nobel

Selma Lagerlof (Thụy Điển) là nữ văn sĩ đầu tiên đoạt giải Nobel. (Ảnh tư liệu lịch sử)

Năm 1887, nữ văn sĩ Selma Lagerlof (1858-1940) tốt nghiệp Đại học Sư phạm nữ Hoàng gia Thụy Điển. Tiểu thuyết đầu tay của bà là “Gosta Berlings” (Truyền thuyết về Gosta Berlings, 1891).

Từ giữa những năm 1890, bà Selma Lagerlof đi du lịch qua Ý và viết tác phẩm “Những phép lạ của tên nghịch Chúa”. Vào mùa đông năm 1899-1900, sau chuyến đi Ai Cập và Palestine, bà đã viết tác phẩm đỉnh cao của mình là tiểu thuyết “Jerusalem” (1901), kể lại lịch sử một gia đình người Thụy Điển di cư đến vùng thánh địa.

Năm 1906, bà Selma Lagerlof xuất bản cuốn tiểu thuyết nổi tiếng “Cuộc phiêu lưu kì diệu của Nils Holgersson” được cả thế giới, đặc biệt các em nhỏ yêu thích.

Năm 1909, bà Selma Lagerlof trở thành nữ nhà văn đầu tiên trên thế giới được trao giải Nobel Văn học. Không những vậy, bà còn lập được kỷ lục “đúp” khi đồng thời là tác giả người Thụy Điển đầu tiên đoạt giải Nobel.

Viện hàn lâm Thụy Điển nhận định, “lý tưởng cao cả, trí tưởng tượng sinh động và nhận thức về tâm linh” là những đặc trưng tiểu thuyết của nữ văn sĩ Selma Lagerlof.

Nhà khoa học nữ đầu tiên đoạt giải Nobel

Marie Curie (Pháp) là nhà khoa học nữ đầu tiên đoạt giải Nobel. (Ảnh tư liệu lịch sử)

Marie Curie (1867-1934) là nhà vật lý học, nhà hóa học Pháp gốc Ba Lan, nổi tiếng trên thế giới về việc nghiên cứu chất phóng xạ.

Năm 1903, bà Marie Curie được nhận giải Nobel vật lý cùng với chồng mình là Pierre Curie và nhà khoa học Henri Becquerel cho các nghiên cứu về bức xạ. Bà trở thành người phụ nữ đầu tiên nhận giải Nobel.

Năm 1911, bà Marie Curie nhận giải Nobel hóa học cho công trình khám phá ra hai nguyên tố hóa học radium và polonium. Bà là người phụ nữ đầu tiên và cũng là duy nhất trên thế giới hai lần được nhận giải thưởng Nobel trong hai lĩnh vực khác nhau, được suy tôn là nữ bác học xuất sắc nhất trên toàn thế giới.

Năm 1922, Ủy ban Quốc tế hợp tác tri thức của Hội Quốc liên tại Geneve bầu bà làm Phó chủ tịch của tổ chức.

Người phụ nữ đầu tiên bay vào vũ trụ

Valentina Tereshkova (Liên Xô) là người phụ nữ đầu tiên bay vào vũ trụ. (Ảnh tư liệu lịch sử)

Ngày 16/6/1963, tàu vũ trụ Vostok 6 (Phương Đông 6) đã đưa nữ phi hành gia Liên Xô Valentina Tereshkova (sinh năm 1937) từ Sân bay Baikonua lên vũ trụ trong thời gian gần 3 ngày (70 giờ 50 phút) với 48 vòng quanh quỹ đạo Trái đất.

Valentina Tereshkova chính là nhà nữ du hành vũ trụ đầu tiên trong lịch sử thám hiểm vũ trụ của loài người. Công việc của bà là ghi lại nhật ký chuyến bay và chụp ảnh đường chân trời, sau được dùng để phân biệt các tầng khí trong bầu khí quyển.

Nữ phi hành gia Tereshkova trên tàu Vostok 6 có lúc cách Vostok 5 chở phi hành gia Liên Xô Valery Bykovsky chỉ 5km và họ liên lạc với nhau bằng sóng radio. Đây cũng là trường hợp đầu tiên các tàu vũ trụ liên lạc với nhau ngoài không gian.

Sau chuyến bay không gian lịch sử của mình, Valentina Tereshkova đã nhận được Huân chương Lenin và danh hiệu Anh hùng Liên bang Xô Viết. Năm 1966, bà trở thành thành viên của Xô Viết tối cao, cơ quan lập pháp quốc gia của Liên Xô; bà cũng đồng thời là đại diện của Liên Xô tại nhiều tổ chức và sự kiện quốc tế của phụ nữ.

Người phụ nữ đầu tiên chinh phục đỉnh Everest

Junko Tabei (Nhật Bản) là người phụ nữ đầu tiên chinh phục đỉnh Everest cao nhất thế giới. (Ảnh tư liệu lịch sử)

Bà Junko Tabei (1939-2016), nữ leo núi người Nhật, là người phụ nữ đầu tiên đặt chân lên đình Everest cao nhất thế giới ở Nepal vào 16/5/1975.

Bà Junko Tabei cũng chính là người phụ nữ đầu tiên chinh phục 7 ngọn núi cao nhất của 7 lục địa (gọi là Thất Đỉnh).

“Tôi nhỏ thó và chậm chạp, hay bị ốm, nên tôi rất ghét phải đua tranh với các bạn cùng trường. Hồi lên 10, tôi cùng cả lớp leo lên đỉnh một ngọn núi nhỏ ở địa phương, Mount Nasu. Khi trèo núi tôi nhận ra: Mỗi người tự chọn tốc độ cho mình, không việc gì phải ganh đua với ai. Tầm nhìn trên đỉnh núi đã thay đổi cuộc đời tôi, vì ở đó tôi đã khám phá ra một thế giới hoàn toàn mới”, bà Junko Tabei chia sẻ.

Người phụ nữ đầu tiên đoạt giải thưởng toán học Fields

Maryam Mirzakhani (Iran) là người phụ nữ đầu tiên đoạt giải thưởng toán học Fields. (Ảnh tư liệu lịch sử)

Đó là nhà toán học người Iran Maryam Mirzakhani (1977-2017), giáo sư trường Đại học Stanford và từng tốt nghiệp ngành toán học ở trường Đại học Harvard.

Ngày 13/8/2014, tại Đại hội các nhà toán học quốc tế (ICM), nhà toán học Maryam Mirzakhani là một trong bốn người được trao huy chương Field.

Bà Maryam Mirzakhani đã trở thành người phụ nữ đầu tiên đoạt huy chương Fields, giải thưởng được coi là “Nobel toán học”.

Bà Maryam Mirzakhani được trao giải với phương pháp tính toán thể tích của các bề mặt hyperbol có hình thù kỳ quặc như uốn cong hình yên ngựa hay xoắn lại theo dạng móc. Giải thưởng ghi nhận những đóng góp đặc biệt của bà trong lĩnh vực hình học và hệ thống động lực học, đặc biệt trong những nghiên cứu về tính đối xứng của các bề mặt cong như hình cầu. Mặc dù lĩnh vực mà bà đang nghiên cứu thường chỉ được coi là “toán học thuần túy” và nặng về lý thuyết nhưng những thành tựu đó lại mang ý nghĩa quan trọng tới ngành vật lý và lý thuyết trường lượng tử cũng như tới lĩnh vực nghiên cứu số nguyên tố và mật mã.

“Với sự hiểu biết đáng kinh ngạc về các kỹ thuật giải toán khác nhau, cô ấy là hiện thân của sự kết hợp của năng lực tuyệt vời, hoài bão lớn, tầm nhìn rộng và niềm đam mê sâu sắc”, đại diện của ICM tuyên bố trong lễ trao giải.

Tại lễ trao giải, bà Maryam Mirzakhani chia sẻ: “Đây là một niềm vinh dự to lớn. Tôi hy vọng điều này sẽ là động lực khuyến khích các nhà khoa học nữ nói chung và các nhà toán học nữ nói riêng … Tôi chắc chắn sẽ có nhiều người phụ nữ giành chiến thắng giải thưởng này trong những năm tới”.

Nữ Phó Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ

Kamala Harris là nữ Phó Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ. (Ảnh tư liệu lịch sử)

Bà Kamala Harris sinh ngày 20/10/1964 tại Oakland, bang California. Mẹ bà - Shyamala Gopalan - là một nhà khoa học di cư từ Tamil Nadu, Ấn Độ năm 1960 để theo học tiến sĩ ngành Nội tiết học tại Đại học California-Berkeley. Cha bà - Donald J. Harris - là một giáo sư danh dự chuyên ngành Kinh tế của Đại học Stanford, nhập cư từ Jamaica năm 1961 để học kinh tế tại Đại học California-Berkeley.

Bà Kamala Harris tốt nghiệp Đại học Howard với bằng cử nhân Khoa học Chính trị và Kinh tế năm 1986, tốt nghiệp trường Luật Hastings College năm 1989.

Bà Kamala Harris thăng tiến trên con đường sự nghiệp khi giành được chức vụ Tổng Chưởng lý bang California vào tháng 11/2010, trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên và cũng là người phụ nữ đầu tiên nắm chức vụ này. Năm 2016, bà giành được một ghế tại Thượng viện Mỹ và trở thành  thượng nghị sĩ người Mỹ gốc Ấn đầu tiên trong Thượng viện Mỹ.

Bà Kamala Harris từng được coi là ứng cử viên hàng đầu cho cuộc bầu cử ứng viên Tổng thống Mỹ năm 2020 của Đảng Dân chủ. Tuy nhiên, vào ngày 3/12/2019, bà rút khỏi việc tìm kiếm đề cử của đảng Dân chủ với lý do không đủ nguồn lực tài chính. Sau đó, bà liên danh tranh cử với ông Joe Biden và chiến thắng trước liên danh tranh cử của ông Donald Trump và ông Mike Pence của Đảng Cộng hòa. Ông Joe Biden sau đó trở thành Tổng thống Mỹ còn bà trở thành Phó Tổng thống Mỹ.

Bà Kamala Harris là nữ Phó Tổng thống đầu tiên và là nữ quan chức nắm giữ vị trí cao nhất trong lịch sử Mỹ. Bà cũng đã làm nên lịch sử khi trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên của Mỹ làm đến chức Phó Tổng thống Mỹ.

Bà Kamala Harris trở thành quyền Tổng thống Mỹ trong vòng 85 phút vào ngày 19/11/2021 khi Tổng thống Mỹ Joe Biden được gây mê trong thời gian ngắn để nội soi đại tràng. Với việc này, bà Kamala Harris đã trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ vai trò quyền Tổng thống trong lịch sử Mỹ.

Tại Đại hội toàn quốc Đảng Dân chủ (19-22/8/2024), Đảng Dân chủ chính thức phê duyệt bà Kamala Harris trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng. Với việc này, bà Kamala Harris là phụ nữ da màu đầu tiên được chọn làm ứng viên tổng thống của một chính đảng tại Mỹ.

Người phụ nữ đầu tiên thế giới sở hữu 100 tỷ USD

Francoise Bettencourt Meyers (Pháp) là người phụ nữ đầu tiên thế giới sở hữu 100 tỷ USD. (Ảnh tư liệu lịch sử)

Hãng Bloomberg vào ngày 28/12/2023 đưa tin bà Francoise Bettencourt Meyers (sinh năm 1953), người thừa kế tập đoàn chuyên về các sản phẩm chăm sóc cá nhân của Pháp L'Oreal và là người phụ nữ giàu nhất thế giới, đã trở thành người phụ nữ đầu tiên nắm giữ khối tài sản 100 tỷ USD.

Điều này cũng giúp bà Francoise Bettencourt Meyers trở thành người thứ 12 trong danh sách những người giàu nhất hành tinh.