Một mô hình kinh tế tập thể cần nhân rộng
Năm 2019, Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Vĩnh Bình được thành lập. Đầu năm 2024 đến nay HTX nông nghiệp Vĩnh Bình đã có hướng đi mới đang ổn định và phát triển.
Giám đốc HTX nông nghiệp Vĩnh Bình Lê Đình Hoàn (người thứ 2 bên trái) đến thu mua sầu riêng của xã viên Phạm Văn Nơ (người thứ nhất – bìa trái).
Những năm đầu mới thành lập HTX
HTX nông nghiệp Vĩnh Bình, xã Vĩnh Bình, huyện Chợ Lách được thành lập vào năm 2019 theo Luật HTX năm 2012, đến năm 2024 thực hiện chuyển đổi HTX theo Luật HTX năm 2023.
Trong những năm đầu mới thành lập HTX gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19. Ban lãnh đạo cũ của HTX bị lúng túng, khó khăn về tìm đầu ra cho sản phẩm của xã viên (chủ yếu là sầu riêng và chôm chôm).
Giám đốc HTX nông nghiệp Vĩnh Bình Lê Đình Hoàn cho biết: “HTX có 75 xã viên. Toàn xã Vĩnh Bình có khoảng 700ha sầu riêng, khoảng 800ha chôm chôm, năng suất 12-14 tấn/ha. 1 hộ trồng nhiều nhất 3ha, hộ ít nhất 2.000m2 vườn sầu riêng hoặc chôm chôm, đây là thế mạnh cho HTX nông nghiệp Vĩnh Bình. Mục đích của tôi muốn mô hình kinh tế tập thể HTX này theo kỷ nguyên vươn mình”.
Thế nhưng 3 năm đầu của HTX gặp khó khăn về đầu ra cho các sản phẩm của HTX nông nghiệp Vĩnh Bình. Xã viên phải tự bươn chải tìm đầu ra cho sản phẩm của mình.
Hướng đi mới của HTX
Đầu năm 2024, có thay đổi về Ban lãnh đạo HTX nông nghiệp Vĩnh Bình. Ông Lê Đình Hoàn ở Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) được bầu làm Giám đốc HTX nông nghiệp Vĩnh Bình. “Tôi tốt nghiệp Đại học Đà Nẵng chuyên ngành Marketing. Đã có thời gian dài tôi làm Marketing cho hãng CocaCola ở TP.HCM. Nhờ vậy mà hiện nay tôi có chuỗi khách hàng khá đông ở TP.HCM. Sản phẩm trái sầu riêng, trái chôm chôm của 75 xã viên, tôi mua giá cao vì không qua thương lái. Bên cạnh đó, tôi bán phân, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) sinh học bảo đảm không nhiễm cadimi cho bà con. Nên bà con rất an tâm. Tôi thường xuyên yêu cầu nhà vườn trong và ngoài xã Vĩnh Bình nên chăm sóc sầu riêng, chôm chôm… theo hướng hữu cơ; cao hơn nữa là theo tiêu chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP”, ông Lê Đình Hoàn cho hay.
Sau khi ông Lê Đình Hoàn làm Giám đốc HTX nông nghiệp Vĩnh Bình, ông luôn bám chặt vào Luật HTX năm 2023, mở ra hướng đi mới bền vững cho HTX. Ông xuất tiền túi để thuê diện tích 150m2 tại xã Vĩnh Bình để làm Văn phòng HTX và bán phân, thuốc BVTV, mua sản phẩm trái cây cho xã viên.
Ông Phạm Văn Nơ ở ấp Phú Đa (cồn Phú Đa), xã Vĩnh Bình sở hữu vườn sầu riêng Ri6 10 năm tuổi với diện tích 4.000m2 tại cồn Phú Đa cho hay: “Tôi là xã viên của HTX nông nghiệp Vĩnh Bình. Tôi thấy phương hướng đầu ra (bán trái cây) cho Giám đốc Lê Đình Hoàn là rất hay vì được giá cao. Rồi ông Lê Đình Hoàn bán lại cho khách hàng ở TP.HCM và thị trường Trung Quốc. Do đó xã viên chúng tôi không sợ thương lái ép giá. Sầu riêng Ri6 của tôi đạt năng suất 12-14 tấn/công”.
Vốn điều lệ thực góp của 75/75 xã viên đến thời điểm hiện tại được 205 triệu đồng. Với số vốn này, Giám đốc Lê Đình Hoàn vào vụ thuận sầu riêng đã mua khoảng 10 tấn sầu riêng trong và ngoài xã Vĩnh Bình/tháng. Các dịch vụ HTX đã triển khai thực hiện như: Mua bán cây giống, hoa kiểng, phân bón và thuốc BVTV... Dịch vụ kết nối với các công ty, vựa để làm cầu nối kiểm nghiệm cadimi miễn phí và kết nối tiêu thụ trái cây, sản phẩm nông nghiệp của xã viên… Các hoạt động đã đem đến hiệu quả xã hội như: Cung cấp vật tư, giá cả hợp lý cho xã viên, hỗ trợ kết nối, tìm đầu ra các mặt hàng nông sản cho xã viên. Trong năm 2024, HTX nông nghiệp Vĩnh Bình có phối hợp với Hội Nông dân các xã bạn giao lưu trao đổi kinh nghiệm, tập huấn cho 75 xã viên về cách trồng và chăm sóc cây sầu riêng, chôm chôm trên địa bàn xã. Từ đó, trình độ kiến thức về khoa học kỹ thuật trong sản xuất sầu riêng, chôm chôm của xã viên được nâng lên. HTX dự tập huấn các lớp nghiệp vụ, các lớp tập huấn dành cho Hội đồng quản trị (HĐQT), Ban kiểm soát, Ban lãnh đạo HTX.
HĐQT HTX đang hoạt động với 3 thành viên (1 Chủ tịch và 2 thành viên). HĐQT đã quán triệt Nghị quyết đến từng xã viên HTX để tổ chức thực hiện. HĐQT tổ chức khi có công việc cần thảo luận để thống nhất triển khai các nội dung về: Các quy định, chính sách mới của địa phương, các ngành, các cấp. Công tác tương trợ giữa các xã viên trong HTX. Kế hoạch tìm kiếm đầu mối liên kết đầu vào, đầu ra cho HTX: Phối hợp với Công ty Cổ phần Phân bón - Hóa chất Quốc tế Năm Châu (TP.HCM), Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu phân bón Hưng Thịnh (tỉnh Long An) cung cấp phân bón thuốc BVTV cho xã viên HTX, phối hợp với Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ Thực phẩm My My (tỉnh Tây Ninh), Vựa trái cây Định Kiều (Chợ Lách – Bến Tre)… mua trái cây và bán phân, thuốc BVTV cho xã viên HTX. HTX tiếp tục phối hợp với các ngành, đoàn thể tuyên truyền, vận động kết nạp thêm xã viên mới vào HTX.
Trong năm 2025, HTX nông nghiệp Vĩnh Bình triển khai làm thêm 5 – 10 mã vùng trồng cho 2 loại cây: sầu riêng và chôm chôm bằng việc xin nguồn ngân sách từ ban quản lý dự án CSAT tỉnh Bến Tre; hợp tác giữa HTX nông nghiệp Vĩnh Bình với Công ty TNHH Sản xuất – Thương mại – Dịch vụ Rồng Đỏ (TP.HCM) đàm phán nếu làm 6 mã vùng trồng thì HTX nông nghiệp Vĩnh Bình sở hữu 4-5 mã. HTX sẽ phối hợp cùng Hội nông dân tỉnh, huyện mời Tiến sỹ, chuyên gia về dinh dưỡng, cây trồng tổ chức hội thảo nhằm nâng cao năng lực sản xuất cho xã viên. Trước mắt, HTX nông nghiệp Vĩnh Bình khuyên xã viên chăm sóc sầu riêng và chôm chôm theo hướng hữu cơ (không sử dụng phân, thuốc hóa học).
Chủ tịch UBND huyện Chợ Lách Phạm Anh Linh đánh giá cao về HTX nông nghiệp Vĩnh Bình: “Giám đốc HTX nông nghiệp Vĩnh Bình Lê Đình Hoàn, luôn tích cực tham gia các buổi tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, các đợt học tập kinh nghiệm và đi thực tế để tìm kiếm liên kết cho HTX. Giám đốc Lê Đình Hoàn luôn có sáng kiến mới, dám nghĩ, dám làm, tìm đầu ra cho sản phẩm của HTX bằng cách mua sản phẩm trái cây trong và ngoài HTX để tiêu thụ trong và ngoài nước. Tránh trường hợp HĐQT lấy tiền đóng góp của xã viên mà không tìm được đầu ra cho sản phẩm của xã viên. Từ đó, HTX vững bước đi lên. Sau khi sáp nhập xã, sẽ ưu tiên diện tích đất cho HTX nông nghiệp Vĩnh Bình để có mặt bằng rộng rãi để lên, xuống hàng hóa trong thời gian tới. Đây là mô hình kinh tế tập thể cần nhân rộng không chỉ ở huyện Chợ Lách”.